اینسترومنت دندانپزشکی

اینسترومنت دندانپزشکی – dental instrument یکی ابزار های ضروری و اساسی در دندان پزشکی می باشد. دندانپزشک از ابزار اینسترومنت برای معابنه و عمل های جزیی درمان و ترمیم و کشیدن دندان از آن اسنفاده می کند. اینسترومنت دندان پزشکی از لحاظ قدرت به دو دسته قدرت بالا (High Speed) و قدرت پایین (Low Speed) تقسیم می شوند.

به طور کلی در این ابزار قدرت با سرعت رابطه عکس دارد یعنی اینکه؛ اینسترومنت های با سرعت بالا دارای قدرت پایین و بالعکس اینسترومنت های با سرعت پایین دارای قدرت بالایی میباشند. برای کنترل قطع و وصل اینسترومنت ها از نوعی پدال متصل به یونیت استفاده می گردد. اینسترومنت دندانپزشکی به ابزارهایی گفته می‌شود که دندانپزشک در حین جراحی و معاینه‌ی بیمار، از آنها استفاده می‌کند.

انواع اینسترومنت دندانپزشکی عبارتند از:

• توربین دندانپزشکی
• آنگل دندانپزشکی
• ایرموتور
• آینه دهان
• پروب داس (Sickle Probe)
• اسکیلر (Scaler)
• سرنگ دندان (Syringe)
• پروب پریودنتال (Periodontal Probe)
• پروب بریول (Briault Probe)
• گودکننده (Excavator)
• کیورت (Curettes)
• برنیشر (Burnisher)
• استئوتوم (Osteotomes)
• موچین (Tweezers) و …

با علم بر اینکه هر ابزار دندانپزشکی برای چه کاری ساخته شده و چه کاری انجام می‌دهند، ممکن است هر زمان که دندانپزشک برای معاینه ابزار به دست سمت دهان شما می آید دیگر ترس و نگرانی نداشته باشید. در این مقاله از فروشگاه اینترنتی تجهیزات دندانپزشکی کیمیا پرتوی دندان یک راهنمای مختصر برای کمک به شما برای درک و شناخت بیشتر ابزارهای اساسی یا همان اینسترومنت دندانپزشکی کمک شما باشد.

توربین دندانپزشکی دارای یک مته کوچک و پر سرعت می باشد که در طی مراحل دندانپزشکی استفاده می‌ گردد. این اینسترومنت معمولاً برای از بین بردن پوسیدگی و فرم دهی دندان‌ها قبل از قرار دادن تاج مورد استفاده می باشد، از توربین دندان پزشکی می‌توان در تمیز کردن و شکل دادن به کانال های ریشه دندان یا حتی در برداشتن تاجهای قدیمی یا موقتی استفاده کرد.

شاید بیشترین واهمه از ابزارهای دندانپزشکی، ترس از توربین دندانپزشکی باشد. صدای آن باعث ترس و هیجان در بیماران می شود. این توربین ها هوایی با سرعتی بیش از 260،000 دور در دقیقه آب به دهان شما می پاشد. اگر در هنگام چرخش دستگاه، مته آب مصرف نکند، آنقدر گرم و پر حرارت می‌شود که به دندان و دهان بیمار آسیب می‌رساند.

استفاده از ابزار ایرموتور دندانپزشکی به این خاطر است که به انتهای توربین و آنگل دندانپزشکی جهت چرخاندن مته، متصل شوند.

اینسترومنت های دندانپزشکی در دو دسته کلی هندپیس های سرعت بالا و هندپیس های سرعت پایین طبقه بندی می شوند. ایرموتور در دسته هندپیس های با سرعت و دور موتور پایین قرار دارد. این ابزار همانطور که از اسم آن مشخص است با استفاده از هوای فشرده حرکت می‌کند. ایرموتور دندانپزشکی می تواند ۲ سوراخه، سه سوراخه، و ۴ سوراخه باشد. در هر صورت دو لوله هوا که معمولا بزرگتر است و لوله آب که نسبت به لوله هوا کوچکتر است، در انتهای ایرموتور همیشه وجود دارند.

آینه دندانپزشکی یا  آینه دهانی ابزاری می باشد که در دندانپزشکی استفاده می‌شود. سر آینه معمولاً گرد است و رایج ترین سایز و اندازه مورد استفاده از آنها، 18 میلیمتر و 20 میلیمتر است. آینه دهان دارای طیف وسیعی از کاربردها، از جمله:

 آینه دندان پزشکی، آینه کوچکی است که به یک دسته فلزی متصل است. این اینسترومنت دو وظیفه دارد:

1- به دندانپزشک امکان این را می‌دهد که مکانهایی را در دهان بیمار مشاهده کند که به طور معمول سخت با چشم دیده می‌شود. توسط این اینسترومنت میتوان راحت‌تر پوسیدگی دندان یا سایر مشکلات احتمالی دهان را شناسایی کرد.

2- آینه دهانی به دندانپزشک این اجازه را میدهد که بدون درگیر شدن دست به راحتی به حرکت دادن زبان یا فشار دادن به داخل گونه باشد.

پروب داسی که گاهی اوقات به عنوان داس دندان نیز شناخته می‌شود، یک پروب ترسناک با سر تیز است. در گذشته از این ابزار برای سنجش دندان برای وجود حفره استفاده می‌شد، اما اکنون استفاده از پروب تیز برای تشخیص پوسیدگی در محل سوراخ و شکاف دیگر توصیه نمی‌شود.

ابزار دندانپزشکی پروب داس و این اینسترومنت دندانپزشکی امروزه در پیدا کردن علائم حفره یا بیماری پریودنتال (لثه) مفید است. پروب داس دارای دسته‌ای بلند است که در انتهای آن قلابی تیز دیده می‌شود. این ابزار در ابتدا برای جستجو در بین دندانها و همچنین تراشیدن تارتار و پلاک استفاده میشد. دندانپزشک برای بررسی حفره در دندان با استفاده از نوک تیز این ابزار به بررسی آن ناحیه می پردازد.

جرم گیر اسکیلر (Scaler) این ابزار به منظور جرم گیری استفاده می شود. از جهت نوع کاربرد و سیستم عملکرد به 4 نوع عمده تقسیم می شود:

1- مینی پیزون
2- پیزون مستر
3- ایرفلو
4- کویترون

از سرنگ دندان جهت جراحی‌هایی که قطعا در دهان و  دندان بیمار درد ایجاد می‌کنند استفاده میشود. با استفاده از سرنگ یک ماده بی حس‌کننده یا منجمدکننده به لثه تزریق میشود. طول این نوع سرنگ‌ها کمی بیشتر از یک سوزن یا سرنگ معمولی میباشد چون دندانپزشک راحتتر بتواند در هنگام استفاده از ماده بیهوشی به نقطه مورد نظر دسترسی داشته باشد.

در هنگام تزریق بی حسی اولیه ممکن است برای لحظه‌ای حس درد و ناراحتی برای بیمار ایجاد شود، اما به سرعت این درد توسط ماده بی حس‌کننده، بی‌حس خواهد شد.

پروب پریودنتال ابزاری است که معمولاً انتهای بلند و نازک دارد. کاربرد اساسی پروب پریودنتال، اندازه‌گیری عمق اطراف دندان به منظور اطلاع از وضعیت سلامت پریودنتیم، بافت تخصصی دندان ها است و دندانها را احاطه و از آنها پشتیبانی می‌کند. بیشتر اینسترومنت پروب‌های پریودنتال دارای نشانه‌هایی در سر هستند تا خوانش دقیق را انجام دهند.

یک پروب briault شبیه به یک پروب پریودنتال می باشد ولی انتهای آن تیز است. از پروب‌های بریول معمولاً برای تشخیص پوسیدگی در سطح مزیال ” Mesial” و دیستال در بین دندانها استفاده می گردد. همچنین میتوان از آنها جهت تشخیص مکانهای مخفی تجمع تارتار در پریودنتال استفاده کرد.

excavator معمولاً ابزاری دو سر هستند که توسط دندانپزشکان جهت از بین بردن عاج دندان پوسیده مورد استفاده قرار میگیرد؛ بسته به حفره ای که نیاز است، سایز ها و شکل های مختلف excavator مورد استفاده قرار می‌گیرد.

ابزار دستی کوچکی که در دسته اینسترومنت‌های جراحی قرار می‌گیرد کیورت ها هستند که برای حذف calculus لثه مورد استفاده قرار می گیرند. این ابزار در سایز و شکل های مختلف وجود دارد که  نوک آنها همیشه نیم دایره میباشد تا در زمان پاکسازی دندان ، آسیب کمتری به لثه وارد شود.

برنیشر یکی دیگر از ابزارهای دندانپزشکی است که داری یک یا دو سر در ابعاد مختلف است که به منظور صاف کردن در زمان پر کردن کامپوزیت یا آمالگام و همینطور جهت پاک کردن شیارهای دندان  از مواد اضافی سطح دندان استفاده می شود.

اینسترومنت ایناستئوتوم ها ابزاری است جهت فشرده‌سازی، برش یا تغییر شکل استخوان طراحی شده است و اغلب در درمان‌های جراحی دندان به منظور باز کردن و گشاد کردن محل قرار دادن ایمپلنت‌های دندانی استفاده می‌شوند.

از اینسترومنت موچین برای قرار دادن و خارج کردن وسایل کوچک، مانند تکه‌های پنبه در دهان، مورد استفاده قرار می‌گیرد.